Hạt cát, con buôn và thợ vẽ

Là một nhân viên của một hãng lớn trong lĩnh vực IT cả hardware lẫn software hoặc services thì ai cũng đều có sự tự hào và định vị cá nhân ở trên các local IT companies khác hoặc với khách hàng. PPL cũng là một trong số đó mà thôi, có ai dám nói là tôi không cảm thấy ý trên là đúng không?

Tại sao tôi nói ra điều này vì với một thời gian tương đối của mình làm cho hãng và có nhiều bạn bè làm các hãng IT khác nhau, tôi nhận ra một điều là chúng ta chỉ là hạt cát hoặc những con buôn mà thôi. Tại sao là hạt cát? Tôi từng được nghe nhiều cuộc “khoe” trong lúc trao đổi nhau giữa người của hãng và các công ty tin học trong nước, tôi đơn cử như sau: một người phụ trách về công nghệ của hãng sản xuất CPU lớn nhất TG tại VN nói với mấy người là hãng của anh ta là số 1 về công nghệ luôn sáng tạo và từ đó các hãng software chỉ biết ăn theo dựa vào đó mà mà chạy hệ điều hành hay ứng dụng. Còn với người của hãng về phần mềm cứ mỗi lần ra phiên bản mới thì cứ chắc như đinh đóng cột là tốt nhất trước nay. Và còn rất nhiều cuộc “vỗ ngực” như thế về công nghệ và “ăn thua nhau” giữa các đối thủ, bạn bè khi chúng ta có cơ hội để thuyết phục khách hàng, để tỏ ra hơn đẳng cấp với đối tác. Đúng là nếu người nghe không phải trong nghề lâu năm hoặc không có nhiều góc nhìn sẽ bị các hạt cát này “tràn” ra thành bãi biển.

Đúng là hãng chúng ta to lắm, lớn lắm, có nhiều công nghệ thay đổi trong thời đại ngày nay. Nhưng chúng ta đây thì bé tẹo vì có làm được gì đâu cho là sáng tạo hay phát minh to lớn mà lại đi to mồm so sánh với nhau giữa phần cứng, phần mềm ai quan trọng hơn ai, ai giỏi hơn ai. So sánh giữa các phần mềm cho từng phân khúc lớn nhỏ mà ở đó không quan trọng là KH phù hợp cái gì. Nếu không to mồm so sánh với nhau thì các hạt cát chúng ta lại đi “vỗ ngực” là ta đang ngồi ở tầm của hãng và rất ư là anh cả.

Kết luận là dân hãng nhà ta chẳng làm được gì đâu ở mức sáng tạo nên chúng ta nên tự xác định vị thế chúng ta cho đúng và chỉ điều đầu tiên chúng ta làm được là làm hạt cát.

Còn làm con buôn thì sao? Kết quả cuối cùng của mọi thứ sẽ là $ nên tất cả chúng ta chỉ nhắm đến nó mà quên đi giá trị mang đến cho việc ứng dụng của CNTT tại đất nước mình đang ở. Cố gắng bán cục sắt (hardware) hoặc tờ giấy (software license) là phủi tay mọi thứ. Sau 1 năm hay trễ lắm 3 năm cố lục lại để xem có gì bán tiếp cho khách hàng không, còn dùng đến đâu thì không quan trọng cho dù cục sắt đó hay version đó đã từng là mới nhất một thời. Vậy với cách của chúng ta đang làm có phải chỉ là con buôn chứ đâu phải là người tư vấn hay là chuyên gia.

Nhưng con buôn hay hạt cát thì nó cũng có phần lỗi không nhỏ từ người mua nữa. Các anh khách hàng cũng là nguồn gốc chứ chẳng phải vô tội gì đâu.

Mới dự đám cưới anh bạn xong về đã nghĩ ngay đến lý do này, rất nhiều gương mặt quen đã từng gặp 7 năm trước với nhiều vai trò khác nhau trong dự án triệu USD lúc đó. Tuy không nhớ lúc đó họ làm gì trong dự án nhưng giờ đây gặp ai cũng vỗ ngực 1 thời trong dự án. Nhưng tòan là nghe giọng điệu của “lại quả” kiểu như tôi có chấm dự án đó, tôi có ký, tôi có công này kia…..Không rõ các thành viên tích cực này giờ không làm công ty cũ đó nhưng qua công tác khác chắc cũng “ăn ngập mặt ” rồi. Ông nào cũng nói hãng này tui quen sếp này, hãng kia quen sếp nọ trước mặt mình và vài đối tác ở đó nghe chừng như để chứng tỏ ta đây là quyết định “ăn tiền” thay vì ta đây là người quyết định ứng dụng công nghệ cho doanh nghiệp. Đó đó thấy chưa? Khách hàng hay người quyết định đầu tư công nghệ thì cũng toàn là thợ vẽ để con buôn nó hình thành thế thôi. Cũng cám ơn các anh đã cho tôi nhớ lại thời 7 năm trước với tư cách là người triển khai dự án bạc triệu này các anh đã chạy bỏ dép tất cả, còn tui đã không có weekend trong 8 tuần liên tục để làm. Tôi vẫn còn nhớ những thợ vẽ tài hoa này, tôi nhớ những con buôn thời bấy giờ của hãng phần cứng HP-unix và phần mềm Oracle ERP, tôi nhớ những sếp tư vấn nước ngoài hay Việt kiều của PwC, tôi nhớ những lần thấy lại quả của công ty cung cấp phần cứng cho thợ vẽ….